EASE staat voor Estimation and Assessment of Substances Exposure en is ontwikkeld door de Health and Safety Executive (HSE) in het Verenigd Koninkrijk medio jaren ’90. Dit knowledge-basedmodel is het eerste model in zijn soort en is gebaseerd op een uitgebreide database van meetgegevens en werkplekkenmerken van de HSE.
Het Expert system EASE schat, op basis van analogieën met bemeten werkplekken, luchtconcentraties van chemische stoffen (vloeistof/damp, stof en vezels) in de werkatmosfeer. Tevens kan met EASE de huidbesmetting op de handen worden geschat. De eerste versie van EASE is verschenen in 1994 en sinds 1997 als windows-programma (version 2.0) vrij beschikbaar.
EASE vormde de basis voor het ECETOC-tra workers model dat momenteel in het kader van REACH veelvuldig wordt toegepast bij zogenaamde chemical safety assessments. Ook control banding tools zoals COSHH Essentials and EMKG bevatten blootstellingsschattingsmodules die in feite zijn afgeleid van EASE.
De kracht van EASE is dat met een beperkt aantal eenvoudige inputvariabelen snel een schatting kan worden gemaakt (zie tabel 1). De uitkomst is altijd een range. De bovengrens van de EASE-schatting van de concentratie gas of damp is ca. 1,5 – 2 maal hoger dan de ondergrens. Voor de concentratie stof in de werkatmosfeer is de bovengrens 3 tot 10 maal hoger dan de ondergrens.
Het model geeft een schatting van de concentratie gedurende de taak uitgaande van de zuivere stof. Dit betekent dat de uitkomst van de schatting in geval van een stof in een mengsel (percentage stof in mengsel kleiner dan 100%) handmatig moet worden omgerekend. Bij een taakduur korter dan 8 uur moet ook aanvullend gerekend worden om, indien gewenst, te komen tot een schatting van de 8-uurs concentratie. Volgens een EU Technical Guidance Document uit 2003 is EASE niet geschikt voor het schatten van de werkatmosfeer concentratie tijdens het spuiten van verf, bij lassen en solderen, en bij processen waarbij een mist/nevel ontstaat en voor stoffen die ontstaan als gevolg van decompositie.
De afgelopen jaren is steeds meer validatie onderzoek beschikbaar gekomen. Uit deze studies waarin EASE-schattingen worden vergeleken met daadwerkelijke metingen, blijkt dat EASE de neiging heeft tot overschatten. Extreme overschattingen doen zich met name voor bij de schattingen van de huidbesmetting.
Door de neiging tot overschatten is EASE weliswaar conservatief, maar goed genoeg voor een eerste screening waarbij echte risicosituaties van veilige werkplekken kunnen worden onderscheiden en waarmee de inzet van metingen kan worden geoptimaliseerd. Uit praktijkervaringen blijkt dat het een bruikbaar instrument is voor de arbeidshygiënist bij de initiële beoordeling van blootstelling aan gevaarlijke stoffen op de werkplek.
EASE wordt in de leidraad ‘Veilig werken met chemische stoffen’ (Sociaal Economische Raad 2008) beoordeeld als klasse AB model. Dit betekent dat EASE een veilige, betrouwbare uitkomst levert, maar geen draagvlak heeft onder sociale partners.
Bronnen
J. van Rooij en F. Jongeneelen Toetsing van schattingen uitgevoerd met EASE aan metingen van chemische stoffen op de werkplek. Tijdschrift voor Toegepaste Arbowetenschap 10(3) 26:31, 1999
IOM Evaluation and further development of the EASE model 2.0. Institute of Occupational Medicine for HSE, research report 136, 2003
GW Hughson and JW Cherrie Comparison of Measured Dermal Dust Exposures with Predicted Exposures Given by the EASE Expert System Annals of Occupational Hygiene, vol 49, no.2:111-123, 2005.
JW Cherrie and GW Hughson The Validity of the EASE Expert System for Inhalation Exposures. Annals of Occupational Hygiene, vol 49, no. 2: 125-134, 2005.
C. Northage EASEing into the Future. Annals of Occupational Hygiene, vol 49, no. 2: 99-101, 2005